Izrael jako państwo na mapie świata widnieje raptem od niecałych osiemdziesięciu lat jednak historia narodu żydowskiego pełna jest fascynujących legend, interesujących ciekawostek i zaskakujących przysłów. Wybraliśmy dla was te naszym zdaniem najciekawsze.
Izraelskie legendy
Legenda o Gigancie Ogu
Og to biblijny władca Baszanu (bogaty w wodę region, zlokalizowany na wschód od Jordanu). Zgodnie z popularną Żydowską legendą obiecał on wierność Noemu, gdyby ten pozwolił olbrzymowi wejść na arkę podczas biblijnego potopu. Noe zgodził się, a Og jechał na dachu arki, stając się jedynym gigantem, który przetrwał powódź.
Og jednak później stał się wielkim wrogiem Izraela. Legenda głosi, że wyrwał górę, przygotowując się do jej rzucenia i zniszczenia całego kraju. Na szczęście Bóg wysłał rój mrówek zjadających skały przeciwko Ogowi, które wyjadły dziurę w kamieniu, powodując jej upadek na głowę Oga. Mojżesz przybył i uderzył Oga w kostkę powodując, że ten upadł i zginął pod ciężarem góry na głowie. Jednakże góra spadła i zaczęła się toczyć w kierunku Izraela. Bóg musiał ponownie interweniować, zawieszając ogromną skałę między niebem a ziemią. Mówi się, że szkielet olbrzyma znalazł Abba Shaul, który zobaczył jelenia i ruszył za nim w pościg. Biegnąc przez 5 kilometrów wszedł za jeleniem do głębokiej dziury. Jak się później okazało była to olbrzymia kość udowa szkieletu Giganta Oga.
Legenda o mieście Luz
Legendarne miasto Luz jest mitologicznym schronieniem przed nieszczęściami świata. Każdy, kto mieszka w murach Luz, jest chroniony przed skutkami upadku. Żaden z jego tubylców nie cierpi z powodu konfliktu, wojny lub kataklizmu, a nawet największe armie nie mogą zdobyć Luz. Sam Anioł Śmierci jest odwrócony od jego bram, ponieważ w Luz nikt nie umiera. Miasto jest tak bezpieczne, ponieważ zostało zbudowane w miejscu połączonym z niebem. Tam Jakub marzył o drabinie sięgającej z ziemi do nieba. Według innej legendy Luz jest odporne na nieszczęścia, ponieważ Bóg schował to miasto na uboczu po upadku ludzkości, aby świat miał jedno miejsce, do którego Anioł Śmierci nie mógł wejść. Ci, którzy opuszczają Luz, natychmiast starzeją się i giną z rąk czekającego Anioła Śmierci. Mimo to zdarzało się, że ci, którzy żyli przez wieki, decydowali się wyjechać z miasta by oddać się Śmierci.
Legenda o niedokończony zakątku stworzenia
Starożytni Hebrajczycy uważali północ świata za dom wszystkich złych duchów. Zgodnie z legendą, kiedy Bóg prawie skończył całe stworzenie, zatrzymał się w północnym krańcu świata. Zaczął go tworzyć, ale postanowił pozostawić go niedokończonym, mówiąc: „Ktokolwiek oświadcza, że jest Bogiem, niech przyjdzie i dokończy ten zakątek, a wtedy wszyscy będą wiedzieć, że zaiste jest bogiem”. Mówi się, że w tym niedokończonym fragmencie świata urzędują demony i wszelkiej maści złe duchy. Są one przyciągane do tego jedynego zakątka pierwotnej ciemności z arogancji – pragną sprostać Bożemu wyzwaniu. Inne wersje tego mitu mówią o tym, że Bóg zostawił ten fragment niedokończonym, aby ludzkość mogła go dokończyć samodzielnie, dopełniając tym samym proces stworzenia.
Legenda o Wampirze Salomona
Demony nie chciały, aby biblijny król Salomon zbudował świątynię. Nie były jednak w stanie skrzywdzić Salomona ani jego głównego budowniczego,. Wobec tego demon wampirów zaatakował syna budowniczego, wysysając krew z jego kciuka. Robił to w kółko, aż chłopiec był bardzo słaby. Gdy Salomon zauważył stan chłopca, ten powiedział mu o atakach, a mądry król natychmiast wiedział, co robić. Dał chłopcu swój królewski pierścień, z instrukcjami, by rzucił nim w demona, kiedy ten się zbliży. To sprawiłoby, że demon byłby więźniem chłopca, a stworzenie mogło zostać sprowadzone do Salomona. Demon, zwany Ornasis, został z powodzeniem pojmany i intensywnie przesłuchiwany na temat innych demonów i ich imion. Zgodnie bowiem z Żydowskimi wierzeniami, znajomość prawdziwego imienia demona umożliwi kontrolę nad nim. Król Salomon poznał te imiona, co dało mu władzę nad wszystkimi demonami. Nie mogły go więc skrzywdzić w latach spędzonych na budowie, dlatego Salomonowi udało się ochronić swój lud i ukończyć Świątynię.
Legenda o demonicznych odpowiednikach
Zgodnie z fascynującym i przerażającym fragmentem żydowskiej mitologii z Testamentu Salomona królestwo Szatana jest odbiciem królestwa człowieka. Każdy kiedy się rodzi, ma demona zrodzonego na swój dokładny obraz w piekle. Czterdzieści dni przed narodzeniem człowieka głos z niebios głosi, kogo ta osoba ma w przyszłości poślubić. Niestety informacja ta jest słyszana nie tylko przez aniołów, ale również przez demony, które latają blisko nieba, aby podsłuchiwać Boże dekrety dotyczące przyszłości każdego człowieka. Demony wykorzystują te informacje, aby sprawić by człowiek poślubił demonicznego odpowiednika ich bratniej duszy zamiast tej prawdziwej. Trzeba przyznać, że jest to ciekawy sposób na wytłumaczenie istnienia niedobranych małżeństw.
Przysłowia
Oryginalny zapis: ‘Al d’ateft atfu’kh, v’sof m’tifaikh ytufun
Dosłownie: Ponieważ utopiłeś innych, utonąłeś i ostatecznie ci, którzy cię utopili, zostaną utopieni.
Znaczenie: Grzechy zostaną ukarane, ale ludziom nie wolno wymierzać sprawiedliwości we własnym zakresie.
Oryginalny zapis: Al Tistakel b’cancan ela b’mah sh’b’tcho
Dosłownie: Nie patrz w dzban. Spójrz raczej na to, co jest w środku.
Znaczenie: Nie oceniaj rzeczy lub ludzi na podstawie ich wyglądu, liczy się wnętrze.
Oryginalny zapis: Eim Ein Ani Li, Mi Li
Dosłownie: Jeśli nie jestem dla siebie, to kto jest.
Znaczenie: Należy przede wszystkim dbać o siebie i swój interes.
Oryginalny zapis: Mag’il T’Shualim
Dosłownie: Obrzydzać lisy
Znaczenie: Ten zwrot jest używany do opisania czegoś „nieatrakcyjnego” lub „obrzydliwego”.
Oryginalny zapis: “A yid hot akht un tsvantsik protsent pakhed, tsvey protsent tsuker, un zibetsik protsent khutspe”
Dosłownie: Żyd jest stworzony z dwudziestu ośmiu procent strachu, dwóch procent cukru i siedemdziesięciu procent chutzpy
Znaczenie: Słowo “chutzpa” na przestrzeni lat zmieniało swoje znaczenie z jednoznacznie negatywnego oznaczającego bezczelność, bezwstyd. Dzisiaj za sprawą głównie Żydów amerykańskich zostało spopularyzowane i słowem tym określa się osoby które wierzą w swoje umiejętności, są pewne siebie. Przysłowie to świadczy więc o przedsiębiorczości Żydów.
Ciekawostki
Wypowiedzenie umowy najmu w razie przyjścia Mesjasza
Wielu mieszkańców Jerozolimy wierzy nie tylko, że Mesjasz powróci, ale że jego nadejście jest bliskie – tak bliskie, że podjęli prawne środki ostrożności, aby zapewnić, że mogą powrócić do Jerozolimy natychmiast po jego nadejściu. Umowy wynajmu mieszkań często zawierają klauzulę, która umożliwi natychmiastowe wypowiedzenie umowy w takim przypadku. Dzięki temu religijni Żydzi mieszkający za granicą zabezpieczają sobie możliwość powrotu do Ziemi Obiecanej i zamieszkania w obiecanym raju.
Specyficzna choroba, której można się nabawić tylko w Jerozolimie
Odwiedzający Jerozolimę mężczyźni w wieku od 20 do 30 lat powinni szczególnie uważać by nie zapaść na bardzo nietypową i charakterystyczną jedynie dla stolicy Izraela przypadłość. Mowa tutaj o tak zwanym Syndromie Jerozolimskim będącym zaburzeniem urojeniowym polegającym na tym, że odwiedzający miejsca związane z historią biblijną doznają psychicznego szoku i zaczynają utożsamiać się z postaciami religijnymi. Rocznie syndrom ten dotyka około 200 osób, a psychiatrzy przyczyn upatrują w zderzeniu własnych wyobrażeń pielgrzymów oraz ich oczekiwań z rzeczywistością. Może wy podczas swojej wycieczki spotkacie na ulicy człowieka podającego się za Mesjasza? 😀
Trzy osobne kuchnie w domu
Niektóre bardzo religijne (i bogate) rodziny żydowskie, które przestrzegają surowych praw religijnych, mogą mieć nawet trzy kuchnie w swoich domach, aby utrzymać koszerność. Jedna kuchnia dla przygotowywania produktów mlecznych, druga dla mięsa i trzecia , która jest czysta i zamknięta i używana tylko podczas święta Paschy. Nie wspominając o osobnych garnkach i patelniach dla każdej kuchni!
Rekord świata dla największej liczby pasażerów na pokładzie samolotu
Z 1088 pasażerami na pokładzie, El Al (krajowa linia lotnicza Izraela) posiada rekord Guinnessa dla „Największej liczby pasażerów podczas lotu”. 24 maja 1991 r. podczas Operacji Solomon ewakuowano etiopskich Żydów z Addis Abeby w Etiopii przez 36 godzin. Linia lotnicza wysłała 34 jumbo jetów z usuniętymi siedzeniami, aby zmieścić maksymalną liczbę pasażerów. Jak widać Ryanair ma jeszcze potencjał by zwiększyć zyskowność swoich lotów 😛
Najwięcej start upów na jednego mieszkańca
Mamy nadzieję, że podobały wam się legendy, ciekawostki i przysłowia z Izraela. A jeśli chcecie dowiedzieć się więcej o tym kraju i o jego zwiedzaniu to zapraszamy Cię do zapoznania się z innymi postami z Izraela! 🙂