Większość wycieczek do Izraela skupia się na środkowej części kraju: Tel Awiwie i Jerozolimie. Warto jednak również odwiedzić północ, szczególnie miasta położone nad Morzem Śródziemnym. Taką nadmorską perełką jest bez wątpienia Hajfa ze swoimi pięknymi Ogrodami Bahaitów. Oto co zwiedzić w Hajfie.
Jak dojechać do Hajfy?
Autem
Kierując się do Hajfy od strony Tel Awiwu i Jerozolimy najlepiej jechać drogą numer 2, biegnącą wzdłuż wybrzeża. Należy unikać płatnej autostrady numer 6. Jak wspominaliśmy we wpisie o transporcie po Izraelu jest to jedyna płatna droga w kraju. Wjazd autem z wypożyczalni wiąże się z dodatkową opłatą w wysokości ok. 50 ILS płatną przy zwrocie samochodu. Tutaj uwaga – na wjeździe na płatny odcinek nie ma żadnych bramek! Działa tam automatyczny system kamer, które sprawdzają czy auto posiada opłacony przejazd.
Dodatkowo w samej Hajfie jest płatny tunel pod górą Karmel. Płatność odbywa się tutaj w już standardowy sposób (bramki), a jeden przejazd kosztuje około 8 ILS. Tunel pozwala znacznie skrócić czas przejazdu z zachodniej na wschodnią część miasta – z 30–50 minut do tylko 6 minut. Jeśli waszym celem jest na przykład Akka warto rozważyć skorzystanie z tunelu, szczególnie w godzinach szczytu. Jeśli chcecie zwiedzić Hajfę i jej słynne Ogrody Bahaitów nie ma potrzeby korzystania z tunelu.
Autobusem
Do Hajfy z Jerozolimy można dojechać autobusem numer 947 linii Egged (koszt to 37,50 ILS). Wsiadamy na przystanku “Jerusalem Central Bus Station : CBS, Binyanei ha-Uma”, a wysiadamy na “Haifa Merkazit Khof Ha-Karmel CBS”. Jadąc z Tel Awiwu należy wsiąść do autobusu numer 921 (Egged – koszt przejazdu 27 ILS) na przystanku “Tel Aviv New Central Bus Station : Ha-Hagana Train Station” i wysiąść na “Haifa Merkazit Khof Ha-Karmel CBS”.
Ogrody Bahaitów (Bahá’í Gardens)
O co chodzi z tymi Bahaitami?
Musimy przyznać, że dopiero będąc w Izraelu dowiedzieliśmy się, że w ogóle istnieje taka religia jak Bahaizm. Nie mieliśmy o tym wcześniej pojęcia! Wiara Bahá’í jest najmłodszą ze wszystkich religii. Narodziła się w 1884 roku i została ustanowiona przez Bahá’u’lláh. W ciągu 150 lat stała się drugą najbardziej rozpowszechnioną religią na świecie. Bahaici wierzą, że jest tylko jeden Bóg, jedna rasa ludzka i że wszystkie religie stanowią postępowe etapy objawienia woli Boga i Jego celu dla ludzkości. W tej wierze nie ma duchowieństwa.
Informacje praktyczne
Wstęp do ogrodów jest bezpłatny
Godziny otwarcia: codziennie od 9 do 17
Świątynia oraz wewnętrzne ogrody otwarte tylko od 9 do 12
Ogrody są zamknięte w święta Bahaitów, które mają charakter rotacyjny (jak nasza Wielkanoc). W 2019 roku ogrody będą zamknięte 21.03, 21.04, 29.04, 2.05, 24.05, 29.05, 10.07, 29-30.10 oraz w żydowskie święto Jom Kipur 8-9.10. Warto sprawdzać aktualne informacje na oficjalnej stronie internetowej ogrodów.
Darmowe wycieczki po ogrodach codziennie (oprócz środy) w języku angielskim o 10 i 12. Wycieczka rozpoczyna się przy specjalnym wejściu na samej górze przy ulicy 45 Yefe Nof Street. Nie można jej zarezerwować z wyprzedzeniem, liczy się kolejność na miejscu. Czas trwania to około 50 minut. Przy wejściu znajduje się duży darmowy parking. Wycieczka kończy się przy głównym wejściu przy ulicy 80 Hatzionut Avenue. Stamtąd można wrócić na górę autobusem numer 136 (23 w sobotę).
Z racji tego, że ogrody są miejscem religijnym obowiązują tam określone zasady:
- należy ubrać odzież okrywającą ramiona i sięgającą kolan,
- fotografowanie jest dozwolone, za wyjątkiem wnętrza świątyni,
- można pić wyłącznie wodę. Nie wolno jeść, pić innych płynów, żuć gumy oraz palić papierosów.
Nasze wrażenia z Ogrodów Bahaitów
Główne wejście do ogrodów i pierwsze wrażenia
Do Hajfy dojechaliśmy zmęczeni późnym wieczorem w sobotę po całodniowym zwiedzaniu Jerozolimy i Betlejem. Zdając sobie sprawę z napiętego grafiku następnego dnia (musieliśmy zwrócić auto do 17 w Tel Awiwie!) zdecydowaliśmy się wstać rano by zwiedzić ogrody od razu po ich otwarciu o 9. Tak też uczyniliśmy i kilka minut po 9 zameldowaliśmy się pod wejściem do ogrodów znajdującym się przy ulicy 80 Hatzionut Avenue. Auto bez problemu zaparkowaliśmy przy drodze. Przy wejściu czekała na nas szybka kontrola bezpieczeństwa i już byliśmy w środku. Ogrody robią ogromne wrażenie swoim rozmiarem, uporządkowaniem oraz przede wszystkim bogactwem drzew i kwiatów. Jest to bez wątpienia raj dla miłośników ogrodnictwa. Przechadzając się ścieżkami co chwila mijaliśmy pracowników ogrodu pielęgnujących zieleń. Chociaż jeśli wierzyć broszurze informacyjnej są to w większości wolontariusze/wierni, którzy w ten sposób pracują na rzecz swojego kościoła. Na pewno utrzymanie takich dużych ogrodów w tak nieskazitelnym stanie wymaga ogromnych nakładów pracy.
Mauzoleum Bába (Shrine of the Báb)
Jako że odwiedziliśmy ogrody z samego rana mieliśmy okazję zajrzeć do świątyni bahaitów (otwarta do 12). Mauzoleum Bába jest miejscem, gdzie pochowano szczątki Sijid `Alí-Muhammada, który w 1844 roku ogłosił, że jego imię i tytuł to Báb i że został zesłany przez Boga by przygotować ludzkość na nową epokę w jej dziejach i na bliskie przybycie następnego Posłańca. Jest to drugie najświętsze miejsce na ziemi dla bahaitów (po grobowcu Baba pod Akką) i cel ich pielgrzymek. Przed wejściem do środka należy zdjąć buty. Wnętrze nie jest zbyt okazałe, co może powodować pewien zawód patrząc na wygląd samego budynku. Dla turystów dostępne jest tylko jedno małe pomieszczenie. Można zaopatrzyć się tam w broszury informacyjne na temat religii bahaitów. Dostępne są nawet w języku polskim!
Problem z poruszaniem się po ogrodach
Po wyjściu ze świątyni chcieliśmy udać się do górnej części ogrodów. Tutaj natrafiliśmy jednak na problem – wiele ścieżek to ślepe uliczki, z zamkniętą bramką na końcu. Po wielu takich niepowodzeniach, gdy przeszliśmy już wszystkie dostępne ścieżki, zdecydowaliśmy się wrócić do wejścia. Tam panowie z ochrony powiedzieli nam, że aby dostać się do górnej części ogrodów należy podjechać autem lub autobusem do wejścia znajdującego się przy ulicy 61 Yefe Nof Street. Brak możliwości przejścia ogrodów z góry na dół bez wychodzenia na zewnątrz wydaje nam się cokolwiek osobliwy. Być może była to kwestia tego, że zwiedzaliśmy ogrody poza sezonem (przełom lutego i marca). Nie mając innego wyjścia podjechaliśmy do rzeczonego górnego wejścia. Znów zaparkowaliśmy bez żadnego problemu i ruszyliśmy do kolejnej kontroli bezpieczeństwa.
Piękny taras widokowy
Na wejściu od razu powitał nas przepiękny widok na całe ogrody. To właśnie z góry najlepiej widać ich majestat. Całości idyllicznego krajobrazu dopełnia Morze Śródziemne z portem w Hajfie. Spędziliśmy tutaj kilkanaście minut starając się uchwycić piękno tego miejsca na zdjęciach. Niestety spotkał nas tu kolejny zawód – dostępny dla turystów jest jedynie taras widokowy, nie ma możliwości nawet na krótki spacer po samych ogrodach. Dlatego jeśli chcecie zobaczyć ogrody w całej krasie musicie skorzystać z darmowych wycieczek.
To było wszystko na co pozwolił nam ograniczony czas w Hajfie. Zwiedzanie ogrodów zajęło nam około 45 minut. Trochę szkoda, że udostępnionych dla turystów jest tak mało ścieżek. Jednak nawet dla tej chwili warto było odwiedzić Hajfę i na własne oczy ujrzeć przepiękne Ogrody Bahaitów. Możemy ze spokojnym sumieniem powiedzieć, że atrakcja robi na prawdę duże wrażenie. Poniżej przeczytacie co zwiedzić w Hajfie jeśli zdołacie wygospodarować na to miasto więcej czasu.
Co zwiedzić w Hajfie oprócz ogrodów?
Louis Promenade
Będąc przed wejściem do Ogrodów Bahaitów przy ulicy 61 Yefe Nof Street warto poświęcić chwilę na spacer ładną promenadą. Jest to świetne miejsce na chwilę odpoczynku i podziwianie Hajfy z najlepszego miejsca.
Klasztor karmelitów bosych Stella Maris
Wejście bezpłatne
Godziny otwarcia: codziennie od 08:30 do 12:00 i od 15:00 do 18:00
Klasztor karmelitów na górze Karmel zbudowany w I. poł. XIX w., poświęcony jest Najświętszej Marii Pannie Gwieździe Morza (łac. Stella Maris). Na górze Karmel powstała pierwsza wspólnota Zakonu Karmelitów. Kościół poświęcony jest także Świętej Rodzinie i prorokowi Eliaszowi. Figura proroka znajdująca się w krypcie upamiętnia jego częsty pobyt w tym miejscu. Znajdująca się w pobliżu opactwa latarnia morska przywołuje obraz Najświętszej Marii Panny i jej wstawienniczej roli w Kościele Katolickim, jako „światła przewodniego”.
Kolejka linowa na górę Karmel
Cena: 25 ILS w jedną stronę, 35 ILS tam i z powrotem
Stacja dolna kolejki
Na górę Karmel na której znajduje się opisywany wyżej Klasztor karmelitów można wjechać kolejką linową. Kolejka nie należy do najnowszych, a sam przejazd trwa kilka minut, gwarantuje za to ładne widoki.
Grota Eliasza
Godziny otwarcia: od 8 do 18. (zimą do 17). W piątki do 13
Jest to Grota, która według wierzeń posłużyła niegdyś za schronienie prorokowi Eliaszowi. Aby do niej dotrzeć należy kierować się na synagogę. Można również dojść ścieżką z sanktuarium Stella Maris na Górze Karmel, co powinno zająć około 15 minut.
Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej na temat naszej wyprawy do Izraela, to zapraszamy do wpisu z relacją z tego wyjazdu!